Rewaloryzacja

Projekt połączenia dwóch hoteli w Świnoujściu z ich modernizacją i przebudową

Przedmiot opracowania

Przedmiotem opracowania jest koncepcja architektoniczna połączenia dwóch obiektów hotelowych “Polaris” i “Pastelowy” w Świnoujściu z ich modernizacją i przebudową. Projekt przebudowy i modernizacji obiektów zakłada zachowanie ich dotychczasowej funkcji jako obiektów hotelowych.

Założenia projektu

Budynki podlegające opracowaniu znajdują się na stosunkowo płaskiej rzeźbie terenu. Nie mniej jednak różnica w ich posadowieniu, mijające się stropy międzykondygnacyjne, stylistyka elewacji, próba połączenia tych zależności w jedną spójną całość, stanowiła największe wyzwanie projektu.

Opracowując bryłę łącznika i elewacje, wzięłam pod uwagę usytuowanie obiektu względem stron świata. Dążyłam do połączenia historycznej stylistyki elewacji XX w. budynków z nowoczesnymi rozwiązaniami technologicznymi. Przyjmując subtelne podejście, z troską dobrałam proporcje. Skupiłam się na wydobyciu plastyki bryły i detali, zapewnieniu odpowiedniego nasłonecznienia oraz stworzeniu zróżnicowanych stref dostępności.

Analiza uwarunkowań formalno - prawnych, przeprowadzenie wizji lokalnej, inwentaryzacji architektonicznej pozwoliła na opracowanie wytycznych istotnych podczas projektowania obiektu łącznika i przebudowy istniejących hoteli. Podjęto decyzję o wyburzeniu odpowiedniej szerokości pasów międzykondygnacyjnych stropów, części ścian zewnętrznych obu hoteli i stworzenie niezależnej, zdylatowanej konstrukcji łącznika. Łącznik został zaprojektowany w żelbetowej konstrukcji szkieletowej, w której główną rolę odrywają powiązane ze sobą żelbetowe słupy, stropy i belki.

Galeria

Lokalizacja

Obiekty hotelowe podlegające opracowaniu “Polaris” i “Pastelowy” znajdują się w północnej części miasta, przy ul. Słowackiego 31-33, 35 (dawna Friedrich Strasse). Ulica Słowackiego mieści się w dzielnicy uzdrowiskowo - wczasowej i jest drugą od strony Morza Bałtyckiego ulicą, równoległą do nadmorskiej promenady.

Analiza historyczna

Hotel Polaris został zrealizowany w poprzednim stuleciu około lat 70, przebudowany w 2009 r., stanowi dominantę przestrzenną. Hotel Pastelowy przeznaczony jest do przebudowy i rozbudowy. Został stworzony jako “willa” o funkcji wczasowej w okresie międzywojennym XX-tego wieku. Prawdopodobnie w latach 60. 70. dobudowano cztery kondygnacje o funkcji hotelowej od strony południowej. Dalsza modernizacja i rozbudowa została przeprowadzona w 2000 roku. Hotel Pastelowy wtapia się w tło pierzei ulicy Słowackiego.

Stan istniejący. Opis ogólny budynków

Hotel Polaris

Podpiwniczony, pięciokondygnacyjny budynek hotelowy zrealizowany w poprzednim stuleciu, około lat siedemdziesiątych. Obiekt zlokalizowany jest na ulicy Słowackiego nr 31 - 33.

Hotel Pastelowy

Całość budynku stanowią dwie części, wybudowane w różnych odstępach czasu:

a. część pierwotną stanowi niepodpiwniczony, czterokondygnacyjny budynek pensjonatowy z tzw. niskim parterem i użytkowym poddaszem, zlokalizowany od strony ulicy Słowackiego nr 35.

b. część dobudowaną w okresie późniejszym, zlokalizowaną w głębi działki, zdylatowaną od części pierwotnej.

Istniejące zagospodarowanie terenu

Omawiane obiekty hotelowe znajdują się na stosunkowo płaskiej rzeźbie terenu. Na terenie działki znajduje się kilka starych drzew. Głównie klonów i brzóz. Pozostałe elementy zagospodarowania terenu, takie jak: droga i plac manewrowy, parking, plac gospodarczy - śmietniki, przyłącza do budynku - pozostają bez zmian. W niniejszym projekcie nie przewiduje się zmian konfiguracji i zagospodarowania terenu.

Teren ten położony jest w strefie “A2” ochrony konserwatorskiej oraz w strefie “A” ochrony uzdrowiskowej, objęty Miejscowym Planem Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Świnoujście.

Zakres opracowania

Łącznik

zaprojektowanie 4 - kondygnacyjnego obiektu stanowiącego połączenie obu hoteli

Hotel Polaris

wyburzenie części ścian zewnętrznych i stropów w celu umożliwienia połączenia obu budynków
wyburzenie odpowiedniej szerokości pasów międzykondygnacyjnych stropów oraz części ściany zewnętrznej i wybudowanie niezależnej zdylatowanej konstrukcji łącznika

Hotel Pastelowy

zmianę istniejącego układu funkcjonalnego użytkowego poddasza hotelu “Pastelowy” na pokoje hotelowe
remont kompleksowy z nadbudową jednej kondygnacji
dobudowa nowego przystanku dźwigu osobowego
dobudowa nowej kondygnacji klatki schodowej
przykrycie całego budynku dachem wielospadowym
nowe balkony w elewacji północnej, wschodniej i zachodniej, wraz ze zmianą części okien na drzwi balkonowe
wyburzenie części ścian zewnętrznych w celu wykonania 4-kondygnacyjnego łącznika
przeniesienie kotłowni z IV kondygnacji na poziom V nowoprojektowanej kondygnacji
przebudowa pomieszczenia kotłowni na cele wypoczynkowe
przebudowa elewacji frontowej, wschodniej, zachodniej, południowej i związana z nią wymiana okien, drzwi oraz konieczność wykonania zaprojektowanej sztukaterii
wyburzenie części ścian zewnętrznych w celu wybudowania niezależniej zdylatowanej konstrukcji łącznika

Proporcje

Hotele “Polaris” oraz “Pastelowy” znajdują się w dzielnicy uzdrowiskowo - kurortowej położonej w strefie „A 2”ochrony konserwatorskiej. Budynki historyczne z początku XX w. występujące w sąsiedztwie nawiązują do charakteru architektury klasycznej. Cechują się prostotą założeń, dążeniem do spokojnego rytmu, umiarkowanym detalem.

Zapisy planu dla tej strefy zakładają:

nawiązanie nowych obiektów do zasad historycznej kompozycji zespołu i charakteru zabudowy istniejącej
rewaloryzację zabudowy zabytkowej poprzez:
- przywrócenie detalu architektonicznego oraz kolorystyki elewacji,
- likwidację elementów i detali dewaloryzujących wystrój elewacji.

Kierując się powyższymi wytycznymi, mając na uwadze założenia inwestora, styl historyczny obiektów istniejących przeanalizowałam formy, koncepcje, systemy proporcji i detale stosowane w tym okresie, by określić wytyczne, ustalić narzędzia do dalszej pracy. Starałam się również odpowiedzieć na poniższe pytania:

W jaki sposób połączyć dwa istniejące obiekty hotelowe “Polaris” i Pastelowy”o mijających się stropach międzykondygnacyjnych, znajdujących się na różnym poziomie posadowienia, tak by tworzyły estetycznie spójną i funkcjonalną całość, z poszanowaniem wartości historycznych?

Czy możliwe jest nawiązanie do detalu architektonicznego i kompozycji elewacji hotelu Pastelowy do stanu projektu z XX w.?

W jaki sposób połączyć i dostosować istniejące założenia funkcjonalne do wymogów użytkowników i inwestora?

Jaki system dostawnych balkonów zastosować by zapewnić dostęp do balkonu każdemu gościowi zgodnie z życzeniem inwestora, mając na uwadze istniejącą konstrukcję?

Analiza proporcji

Z syntezy powyżej wspomnianej analizy wybrałam systemy proporcji, które ze sobą powiązałam:

złoty podział, ciągi geometryczne, sekwencje liczb Fibonacciego
klasyczne proporcje opracowane przez starożytnych Greków, Rzymian, A. Palladio.

Do projektu wplotłam również wyniki analizy procentowego stosunku pełnych elementów elewacji do pustych (drzwi, okna) przeprowadzonej na podstawie wybranych budynków z okresu klasycyzmu.

Proporcje

Złoty podział, ciągi geometryczne, ciąg Fibonacciego

Jakie narzędzia wykorzystać tak by kształtem, formą, detalem architektonicznym nawiązać w nowej zabudowie do zasad istniejącej historycznej kompozycji zespołu i charakteru zabudowy sąsiadującej?

Wykorzystując proste zależności matematyczne a:b = c:d, możemy uzyskać dwie figury o różnych wymiarach, posiadające ten sam “kształt”. Jeżeli mamy doczynienia z prostokątami, które są ze sobą powiązane, na przykład jednym wspólnym bokiem, możemy skorzystać z ciągłej proporcji: $a:b = b:c$ . Zakładając, że proporcje te są równe $x$ oraz $c=1$ , otrzymujemy boki o długości $1, x, x^2$ , czyli wyrazy pojedynczego ciągu geometrycznego: $a, ar, ar^2, ar^3, ...$

Nie wystarczające jest by wymiary liniowe były połączone ze sobą ustaloną proporcją. Preferowana jest sytuacja, w której mniejsze części projektu sumują się tworząc większe fragmenty, które ostatecznie uformują całość. Podobnie jak gałązki, które przechodzą w gałęzie nadające kształt koronie drzewa. Zastosowane ciągi geometryczne powinny posiadać szeroką gamę addytywnych właściwości, które to umożliwią. Tylko niektóre z ciągów geometrycznych i kombinacji ciągów geometrycznych sprostają temu zadaniu. Nic więc dziwnego, że śledząc historię, znajdziemy niewiele wzorów systemów proporcji stosowanych przy rozwiązaniu kwestii proporcji architektonicznej.

Złoty podział

Jednym z najbardziej cenionych ciągów geometrycznych jest ciąg bazującym na liczbie $\phi$ (Phi) równej 1.618…

Właściwości tego ciągu, szczególnie stosunek $\phi:1$ (złoty podział) odpowiada za szerokie wykorzystanie go w architekturze. Ciąg geometryczny $1, \phi, \phi^2, \phi^3, ...$ ma wiele addytywnych właściwości, z których $1 + \phi = \phi^2$ jest najistotniejszy.

Addytywne właściwości ciągów wykorzystane w projekcie:

$\phi^2 = 1 + \phi$	$\phi^3 = 1 + 2\phi$
$2\phi^2 = 1 + \phi^3$

Podwójne ciągi geometryczne

Kreśląc rzut łącznika, ciąg $\phi$ połączono z ciągami geometrycznymi $2, \sqrt{5}$ tworząc kombinacje podwójnych ciągów geometrycznych dających większą elastyczność niż zastosowanie każdego ciągu oddzielnie. Za $\phi$ przyjęto wartość 2,7 m równą wysokości pomieszczeń.

1	$\phi$	$\phi^2$	$\phi^3$
$\sqrt{5}$	$\sqrt{5}\phi$	$\sqrt{5}\phi^2$	$\sqrt{5}\phi^3$

1	$\phi$	$\phi^2$	$\phi^3$
2	$2\phi$	$2\phi^2$	$2\phi^3$

Ciąg Fibonacciego

Ciąg geometryczny $1, \phi, \phi^2, \phi^3, ...$ może zostać zastąpiony ciągiem Fibonacciego $0, 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, 89, ...$ , w którym pierwszy wyraz jest równy 0, drugi jest równy 1, a każdy kolejny jest sumą dwóch poprzednich. Ciąg Fibonacciego ma dokładnie takie same właściwości addytywne jak ciąg $\phi$ . Nie jest to wprawdzie ciąg geomatryczny ale stosunek następujących po sobie par liczb ciągu Fibonacciego przybliża się do $\phi : 1$ im dalej on postępuje: ${F_2 \over F_1} = {1 \over 1} = 2$ , ${F_7 \over F_6} = {13 \over 8}=1.625$ , ${F_{11} \over F_{10}} = {89 \over 55} = 1.618$ itd. W związku z powyższym ciąg Fibonacciego, tworzy satysfakcjonujący substytut pełnych liczb za ciąg $\phi$ . W projekcie wykorzystano zarówno ciąg $\phi$ , jak i sekwencje Fibonacciego.

Literatura: “The theory of proportion in architecture” by P. H. Scholfield, Cambridge University Press 1958.

Klasyczne proporcje opracowane przez starożytnych Greków, Rzymian, A. Palladio

W jaki sposób uspojnić kompozycję elewacji łączonych budynków biorąc pod uwagę mijające się stropy międzykondygnacyjne i różne poziomy posadowienia budynków?

Historyczne obiekty znajdujące się w sąsiedztwie wykonane są w stylu klasycystycznym. Plan miejscowy zakłada przywrócenie charakteru zabudowy historycznej. Klasycyzm przyjął się w Europie ok. 1750 roku, zakończył w XIX w. Architektom tworzącym w tym okresie forma starożytna i renesansowa była dobrze znana dzięki pracy m. in architekta - Andrea Palladio. W “Czterech księgach o architekturze” przedstawił on wyniki szczegółowych badań pozostałości budowli starożytnych, opisując dokładne pomiary ich części, a także omówił własne projekty, w których zastosował proporcje porzadków nie według Witruwiusza, ale w oparciu o własne badania budowli antycznych. W projekcie zastosowałam uproszczone proporcje porządków: doryckiego i jońskiego opracowanych przez Palladia, ponieważ najbardziej pasowały do istniejącej bryły budynku. Proporcje porządków wykorzystałam zarówno przy wyznaczeniu nowych elementów elewacji jak i umiejscowieniu i doborze proporcji otworów okiennych, drzwiowych, gzymsów, detalu architektonicznego, oświetlenia. Analizując proporcje obiektów historycznych, zwróciłam uwagę na podział ich elewacji: wysunięcia cofnięcia bryły, usytuowanie balkonów, przeszkleń. Zauważyłam pewną prawidłowość, a mianowicie - podział proporcji bryły obiektów na elewację “pełną”, czyli taką w której nie ma przeważającej powierzchni otworów okiennych i drzwiowych, oraz przestrzeń przeznaczoną na loggie, balkony, przeszklenia.

Obiekt	a	b	c
Pałac Potockich w Natolinie 1780 - 1782 S B. Zug	32,5%	35%	32,5%
Der Neue Pavillon 1824-1825 K.F. Schinkel	32%	36%	32%

a. elewacja pełna

b. loggie, balkony, wysunięcia, cofnięcia bryły

c. elewacja pełna

Uśredniłam wyniki otrzymując 3/8 szerokości elewacji obiektu przeznaczonego na przestrzenie balkonów oraz 5/8 na elewację “pełną”. Biorąc pod uwagę powyższe wyniki zaproponowałam przesunięcie ściany frontowej elewacji północnej w hotelu Pastelowy, zgodnie z przyjętymi proporcjami 5/8 i 3/8. Zabieg ten przyczynił się do uspójnienia elewacji, proporcje budynku uległy poprawie.

Oświetlenie

W jaki sposób dostosować kompozycję bryły do istniejących warunków oświetlenia?

Plastykę bryły ukształtowałam wykorzystując położenie łącznika, światło i faktury zastosowanych materiałów. W celu ustalenia właściwych form bryły i detalu wykreśliłam granice kątowe drogi Słońca w okresie największego nasilenia oglądania obiektów. W oparciu o tą analizę i kierunek patrzenia obserwatora, przyjęłam rodzaj oświetlenia poszczególnych elewacji: czołowe, przednio-boczne, tylne, tylno-boczne. Biorąc pod uwagę wskazania dla poszczególnych typów oświetlenia opisanych w publikacji M. Twarowskiego “Słońce w architekturze” podjęłam kolejne decyzje projektowe.

Kompozycje dostosowane do oświetlenia promieniami padającymi od tyłu

W celu rozświetlenia elewacji północnej łącznika, od strony ulicy Słowackiego, zastosowałam formę o powierzchni lśniącej, reagującej na zmiany w natężeniu światła. Zabieg ten pozwolił na uzyskanie gry świateł, cieni, refleksów. Zgodnie z zaleceniami zaplanowałam podświetlenie prześwitów pod budynkiem. Dzięki usytuowaniu łącznika w głębszej części działki udało się uzyskać grę światłocienia na ścianach bryły hotelu Pastelowy.

Kompozycje dostosowane do oświetlenia przednio-bocznego i promieniami czołowymi

W celu zapewnienia dobrego oświetlenia pokoje hotelowe łącznika umieściłam od strony południowej. Starałam się uwypuklić elementy pionowe, wykorzystując barwę i fakturę w celu uplastycznienia elewacji.

Doświetlenie środkowej części bryły łącznika

Sklepienie zwierciadlane łącznika doświetla pomieszczenia gospodarcze znajdujące się w środkowej części hotelu Pastelowy. Wnętrze szachtu wykończone jest materiałem przepuszczającym światło, podświetlone stanowi jednocześnie element oświetlenia wnętrza.

W elewacjach hotelu Pastelowy podlegającego przebudowie oraz w południowej elewacji łącznika, starałam się stworzyć różnorodne załamania płaszczyzn, tak by przy minimalnych przesunięciach wydobyć grę świateł na fasadzie. Dążyłam do wpisania się w istniejącą XX w. zabudowę, wykorzystując historyczne proporcje i detale architektoniczne.

Kolorystyka

W zakresie kolorystyki projektowanych elewacji dopasowałam kolory z zakresu systemu NCS zgodne z istniejącą kolorystyką hotelu Polaris. Stosując się do zapisów MPZP przy wymianie, stolarki okiennej i drzwiowej przyjęłam kolor biały, podobnie jak dla nowo projekowanych otworów.

Izolacyjność akustyczna i cieplna

Izolacyjność akustyczna

Przestrzeń prywatna gościa hotelowego powinna zapewniać poczucie bezpieczeństwa, prywatności, komfortu użytkowego i psychicznego. Stworzenie strefy ciszy jest szczególnie istotne w celu umożliwienia odpoczynku, szczególnie nocnego. Nieprzerwany sen stanowi fundamentalną potrzebę człowieka. W oparciu o obowiązujące przepisy wybrałam materiały budowlane zapewniające wymaganą izolacyjność akustyczną w budynkach zamieszkania zbiorowego.

Izolacyjność cieplna

Projektując łącznik oraz zmiany w istniejących obiektach hotelowych, jednym z podstawowych kryteriów doboru przyjętych rozwiązań technologicznych jest ich energooszczędność. Wszystkie użyte materiały budowlane zostały dobrane tak, by spełniały wymogi izolacyjności termicznej przegród budowlanych.

Wszystkie powyższe założenia, analizy doprowadziły do powstania obiektu skupiającego się na zapewnieniu użytkownikom jak najwyższej jakości usług, o miłych dla oka proporcjach.