Kościół NM Panny w Stargardzie

Kościół Najświętszej Maryi Panny Królowej Świata zamyka wschodnią pierzeje Rynku Staromiejskiego w Stargardzie. Jest cennym zabytkiem architektury średniowiecznej, wpisanym do rejestru zabytków i znajdującym się na liście pomników historii. Jego monumentalna bryła jest dobrze widoczna z większości dróg prowadzących do miasta, stanowi główny akcent panoramy Stargardu.

Kościół NM Panny wzniesiony został na fundamentach kamiennych, wykonany jest z cegły. Plan obiektu ma kształt wydłużonego prostokąta zamkniętego od wschodu wielobocznie. Kamień węgielny pod budowę świątyni Mariackiej położyli mieszkańcy Stargardu w 1292 roku. Niemal w całości jest budowlą średniowieczną, tworzoną etapami od końca XIII do XV wieku. Na przestrzeni 200 lat budowy pierwotny kościół (XIII/I poł. XIV wieku) bezwieżowa trzynawowa hala o równej wysokości sklepień, z jednonawowym prezbiterium otrzymał na przełomie XIV/XV wieku kształt dwuwieżowej bazyliki z prezbiterium otoczonym nawą obejścia z wieńcem kaplic zarówno przy obejściu, jak i wzdłuż naw bocznych. W północnej stronie obejścia mieści się kaplica Mariacka założona na kształcie ośmioboku, wysuniętego poza lico murów. Po stronie południowej obejścia znajduje się prostokątna zakrystia z kaplicą anielską na piętrze.

Program rozbudowy pierwotnego kościoła w pierwszym etapie zakładał budowę masywu wieżowego z równoległą budową kaplic wzdłuż naw bocznych. Wznoszenie wież prowadzono jednocześnie w 2 poł. XV wieku. Zaprojektowano ujednolicony w dolnej partii masyw wieżowy. Dwie odrębne wieże kształtują się dopiero w górnych kondygnacjach. Wieżę od strony Rynku ukończono jako pierwszą, natomiast wieżę południową wyprowadzono do poziomu gzymsu wieńczącego. Nie doczekała się ona zakończenia. Rozbudowa wschodniej partii kościoła dobiegła końca około 1403 roku. Ukształtowana w okresie średniowiecza architektura zachowała się w głównych formach do dnia dzisiejszego. Kościół dość mocno ucierpiał w trakcie pożaru miasta w 1635 roku, zniszczeniu uległy dachy, zwieńczenia wież, runęły sklepienia nawy głównej. Odbudowa świątyni odbyła się w latach 1639 - 1664. W jej trakcie zostały odbudowane sklepienia gwiaździste, konstrukcja dachu, zwieńczenie wieży północnej. W 1682 r. wieżę północną przykryto ceglaną kopułą, w 1723 r. zwieńczono ją hełmem z wysokim szpicem oraz wykonano oba szczyty wieży południowej. W latach 1905 - 1911 przeprowadzono rekonstrukcję gotyckiego wyglądu kościoła, tak odrestaurowany obiekt dotrwał do 1945 roku, kiedy trafiony pociskami uległ częściowemu zniszczeniu. Z inicjatywy szczecińskiej służby konserwatorskiej, przystąpiono do remontu w 1946 roku. Hełm wieży północnej odbudowano w 1959 roku. Do chwili obecnej, oprócz prac w samym kościele, prowadzone są remonty mające na celu utrzymanie i poprawę stanu obiektu sakralnego.

Inwentaryzacja posadzki

Przedmiotem opracowania jest rzut przyziemia oraz inwentaryzacja pomiarowo - rysunkowa posadzki nawy głównej, naw bocznych, prezbiterium, obejścia, kaplic oraz zakrystii. Inwentaryzacja jest dokładnym opracowaniem tej części kościoła, a informacje w niej ujęte mają posłużyć do przygotowania programu prac konserwatorskich posadzek w Kolegiacie.

Galeria zdjęć